Reportaż z dwudniowych warsztatów praktycznych nt. tworzenia questów: „Ekomuzea, questing – pomysł na eksponowanie i promocję dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego Polski Wschodniej”,

Ostatnie praktyczne warsztaty pod nazwą „Ekomuzea, questing – pomysł na eksponowanie i promocję dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego Polski Wschodniej” odbyły się w dniach 27-28 marca 2014 roku w ośrodku „Wisan” w Bystrem koło Baligrodu.Tak jak w poprzednich dwóch warsztatach, wzięła w nich udział społeczność gminy Baligród- zarówno dzieci, młodzież, jak i dorośli. Temat ostatniego questu brzmi: „Od Krasnej Doliny do Lasów Jełyny- rowerem przez labirynt przeszłości”

Tym razem tematyka Questu obejmowała miejscowości: Zahoczewie, Nowosiółki oraz Żernicę Wyżną i Niżną. Trzeci, ostatni Quest jest skierowany do rowerzystów, którzy mogą się przenieść w czasy istnienia Milicji Obywatelskiej i posłuchać opowieści jednego z jej członków- Jaszpira.

Imię głównego bohatera nie zostało wybrane przypadkowo, gdyż z zachowanych dokumentów dowiedzieliśmy się, że było to w dawnych czasach bardzo popularne przezwisko na terenie Zahoczewia. Nasz bohater jest milicjantem MO, który bardzo pilnuje porządku na swoim terenie i każdy drobny przejaw nieposłuszeństwa obywateli wobec władzy zgłasza do swoich przełożonych. W ramach pokuty za donosy wobec mieszkańców wsi, a nawet swoich bliskich, Jaszpir jest narratorem i przewodnikiem tego questa.

Trasa ma swój początek w drewnianym kościele w Nowosiółkach, który został zbudowany w jedną noc przez mieszkańców, którym władza nie chciała dać zgody na budowę świątyni. Mimo sprzeciwów, parafianie pod osłoną nocy, w polu kukurydzy postawili kościółek, a żeby nie dopuścić do jego rozbiórki pilnowali go dniem i nocą. Spośród wielu przystanków na trasie na uwagę zasługują m.in.: cmentarz w Zahoczewiu- ze starymi nagrobkami biskupów ukraińskich, którzy byli tu proboszczami oraz bardzo ciekawy nagrobek polskiego lotnika, przy którym znajduje się śmigło samolotu. Uwagę podróżnika przykuwa też stara chata- nazywana przez miejscowych „Gierkówką”, w której od czasu do czasu pomieszkuje pustelnik. Znajduje się ona już na trasie biegnącej w stronę Żernicy. W Żernicy Niżnej jest kolejny przystanek- przy kaplicy pw. Matki Boskiej Ostrobramskiej, która w 2013 roku została odremontowana przez Janusza Słabika- właściciela terenów, na którym znajdowały się obie wsie. Zaraz obok kaplicy jest ścieżka wiodąca do starego cmentarza, na którym dziś zobaczyć można miejsce po cerkwi (fragmenty podmurówki) oraz kilka starych nagrobków. Poszukując skarbu wzdłuż potoku Ruchlin można zobaczyć po drodze stanowiska bobrów, ule i wiele innych, cennych przyrodniczo miejsc. Warto zwrócić uwag, że tereny obydwóch Żernic- Niżnej i Wyżnej były niegdyś licznie zamieszkane. Miejsce to opustoszało całkowicie w wyniku przesiedleń po 1947 roku i dziś po dawnych zabudowaniach gospodarczych zostały jedynie ślady w postaci starych sadów. Najbardziej cennym punktem naszego Questu jest cerkiew greko-katolicka pw. Św. Bazylego, która została odnowiona w 2013 roku i w 200-rocznicę ponownie konsekrowana. Środki na jej odrestaurowanie zostały przekazane również przez pana Janusza Słabika. W podzięce za remont obu świątyń otrzymał on ikonę św. Dymitra. Wygląd świątyni jest imponujący. Zobaczyć tu można piękny, złocony ikonostas, na którym są freski przedstawiające sceny biblijne, postaci święty oraz najważniejsze święta kościelne. Okna zdobią wielokolorowe witraże, przez które wpadające światło daje efekt rozproszonej tęczy. Każdy, będąc w świątyni może zostawić po sobie ślad wpisując się do pięknej, ręcznie zdobionej księgi pamiątkowej.

Każdego, kto chciałby znaleźć miejsce ukrycia skarbu i dostać pieczątkę, która została przez uczestników warsztatów własnoręcznie wykonana, zapraszamy do pokonania naszego Questa pn. „Od Krasnej Doliny do Lasów Jełyny- rowerem przez labirynt przeszłości”.

Efektem seminariów i cyklu warsztatów są 3 różne questy:

1.     „Tajemnice Bal- owania. Ścieżkami klucznika w grodzie Balów”

2.     „Z Bystrego do Rabego do Krasawicy z pogorzeliskiem po prawicy”

3.     „Od Krasnej Doliny do Lasów Jełyny- rowerem przez labirynt przeszłości”

Wszystkie obejmują tereny gminy Baligród, lecz różnią się od siebie ze względu na historię, którą opowiadają i teren, na którym zostały opracowane.

Seminaria i warsztaty stanowią część realizowanego przez Gminę Mielec w partnerstwie z Gminą Baligród projektu „Inwestycje i turystyka – szansą na dynamiczny rozwój gmin z województw Polski Wschodniej”, współfinansowanego z Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013, w ramach Osi Priorytetowej I: Nowoczesna Gospodarka, Działanie I.4.Promocja i Współpraca

Organizatorzy: Fundacja Bieszczadzka, na zlecenie Gminy Mielec

Koordynator seminariów i warsztatów: Jolanta Jarecka, 

Foto: K.Gromala